Organy PP:
- ogólne zebranie pracowników (delegatów w PP pow. 300 pracowników)
- rada pracownicza,
- dyrektor.
Dyrektora PP powołuje i odwołuje:
- Rada pracownicza
- Organ założycielski:
- pierwszego dyrektora oraz
- jeżeli rada pracownicza nie powołała dyrektora w terminie 6 m-cy.
- dyrektora PP użyteczności publicznej
Dyrektora PP powołuje się:
- na okres 5 lat lub na czas nieokreślony,
- spośród kandydatów wyłonionych w drodze konkursu.
- Powołanie bez konkursu jest nieważne.
- Skład komisji konkursowej = 3 osoby wskazane przez organ założycielski + 2 wskazane przez radę pracowniczą.
OGÓLNE ZEBRANIE PRACOWNIKÓW (USamZał)
- forma bezpośredniego uczestniczenia załogi w zarządzaniu PP.
- stanowią wszyscy pracownicy, (w PP pow. 300 – delegaci)
- odbywa posiedzenia co najmniej 2 razy w roku.
- Zebranie delegatów = w PP pow. 300 zatrudnionych, funkcje ogólnego zebrania pracowników pełni zebranie delegatów wybranych na okres 2 lat przez pracowników przedsiębiorstwa lub zakładu, w wyborach powszechnych, bezpośrednich i równych, w głosowaniu tajnym. Liczbę delegatów określa statut samorządu załogi. Wyborcy na wniosek co najmniej 1/5 uprawnionych do głosowania, mogą w tajnym głosowaniu odwołać
delegata.
RADA PRACOWNICZA (USamZał)
- Radę pracowniczą wybierają pracownicy
w wyborach powszechnych, bezpośrednich i równych, w głosowaniu tajnym. - Kadencja = 2 lata.
- Skład = 15 członków (statut załogi przedsiębiorstwa może przewidywać inną liczbę).
- Wyborcy mogą przed upływem kadencji odwołać członka lub całą radę. Wniosek o odwołanie wymaga podpisu 1/5 liczby wyborców.
ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM PP:
Dyrektor PP zarządza przedsiębiorstwem i reprezentuje je na zewnątrz. Podejmuje decyzje samodzielnie i ponosi za nie odpowiedzialność.
Zarządca (um. o zarządzanie PP):
- Organ założycielski może powierzyć zarządzanie PP osobie fizycznej lub prawnej.
- Um. o zarządzanie = między Skarbem Państwa reprezentowanym przez organ założycielski a zarządcą, na czas oznaczony, min. 3 lata,
Z chwilą objęcia zarządu:
- organy samorządu załogi ulegają rozwiązaniu z mocy prawa,
- organ założycielski odwołuje dyrektora,
- organ założycielski ustanawia
radę nadzorczą (1/3 RN wybierają pracownicy), - zarządca przejmuje kompetencje dyrektora i organów samorządu załogi, z wyjątkiem:
- prawa sprzeciwu wobec dec. organu założycielskiego,
- przyjmowania i zatwierdzania sprawozdania finansowego,
- podziału zysku na fundusze.
Kompetencje te przejmuje organ założycielski, który może je przekazać radzie nadzorczej.
Um. o zarządzanie PP powinna określać w szczególności:
- obowiązki zarządcy w zakresie bieżącego zarządzania oraz zmian i usprawnień w przedsiębiorstwie,
- zasady wynagradzania zarządcy, z uwzględnieniem przepisów ustawy kominowej",
- kryteria oceny efektywności zarządzania,
- odpowiedzialność za powierzone przedsiębiorstwo,
- jeżeli zarządcą jest osoba prawna – kto w jej imieniu będzie dokonywał czynności zarządu.
Organ założycielski może rozwiązać um. o zarządzanie ze skutkiem natychmiastowym, jeżeli:
- zarządca w związku z zarządzaniem PP dopuszcza się rażącego naruszenia prawa,
- PP przez co najmniej 3 kolejne miesiące nie wypełnia zobowiązań wobec Skarbu Państwa z tytułu podatków,
- zarządca w sposób istotny naruszył postanowienia umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem,
- PP przekroczyło wskaźniki przyrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ustalone przez Trójstronną Komisję.
Powierzenie zarządzania PP może nastąpić:
- z inicjatywy organu założycielskiego za zgodą rady pracowniczej i ogólnego zebrania pracowników (delegatów) przedsiębiorstwa,
- na wniosek rady pracowniczej przedsiębiorstwa za zgodą ogólnego zebrania pracowników (delegatów).
- z inicjatywy zarządcy komisarycznego, o ile istnieją przesłanki do uchylenia zarządu komisarycznego.
Niezwłocznie po ustaniu um. o zarządzanie RN zarządza i przeprowadza wybory do organów samorządu załogi przedsiębiorstwa, chyba że zawarto umowę na dalszy okres.
Do czasu powołania dyrektora w przedsiębiorstwach nowo organizowanych organ założycielski może wyznaczyć tymczasowego
kierownika na okres max 6 m-cy. Organ uprawniony do powołania dyrektora może wyznaczyć tymczasowego kierownika przedsiębiorstwa również w innych przypadkach, a w szczególności:
- odwołania dyrektora,
- rezygnacji dyrektora z zajmowanego stanowiska,
- wygaśnięcia okresu, na jaki dyrektor był powołany,
- zawieszenia przez sąd postępowania upadłościowego,
- zakończenia lub przerwania postępowania naprawczego,
- rozwiązania ze skutkiem natychmiastowym umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem lub z upływem terminu jej wypowiedzenia,
- śmierci dyrektora.
Organ założycielski może odwołać dyrektora, jeżeli:
- dyrektor w związku z pełnieniem funkcji dopuszcza się rażącego naruszenia prawa,
- zaistniały przesłanki określone w art. 52 § 1 lub art. 53 § 1 Kodeksu pracy,
- PP przez co najmniej 3 kolejne miesiące nie wypełnia wobec Skarbu Państwa zobowiązań z tytułu podatków,
- PP przekroczyło wskaźniki przyrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ustalone przez Trójstronną Komisję do Spraw Społeczno-Gospodarczych lub Radę Ministrów, w trybie określonym w ustawie z dnia 16 grudnia 1994 r. o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw, co spowodowało pogorszenie sytuacji finansowej przedsiębiorstwa.
Od decyzji o odwołaniu dyrektora z powyższych przyczyn radzie pracowniczej nie przysługuje sprzeciw (!!!)
Rada pracownicza może wystąpić do organu założycielskiego z wnioskiem o odwołanie dyrektora powołanego przez ten organ, jeżeli dyrektor:
- swoją działalnością poważnie narusza przepisy prawa,
- swoją nieprawidłową pracą powoduje, że przedsiębiorstwo nie osiąga zadowalających wyników gospodarczych.
Organ, który otrzymał wniosek rady pracowniczej, zobowiązany jest w ciągu 2 tygodni uwzględnić wniosek albo przeprowadzić postępowanie wyjaśniające. Jeżeli zarzuty w toku postępowania wyjaśniającego zostaną potwierdzone, organ założycielski obowiązany jest w ciągu siedmiu dni uwzględnić wniosek. W wypadku rozbieżności stanowisk w odniesieniu do wyników postępowania wyjaśniającego rada pracownicza może zgłosić sprzeciw, który podlega rozpatrzeniu w trybie art. 63 UPP.
Odprawa (art. 39 UPP)
W wypadku odwołania dyrektora przysługuje odprawa w wysokości nie większej niż trzykrotność wynagrodzenia miesięcznego (na podstawie Ustawy kominowej).
Odprawa nie przysługuje, gdy odwołanie nastąpiło:
- na wniosek dyrektora,
- z przyczyn określonych w lit. a-d powyżej
- z przyczyn uzasadniających rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika oraz przyczyn, o których mowa w art. 42 UPP,
- w związku z likwidacją przedsiębiorstwa, podziałem bądź ogłoszeniem jego upadłości,
- w związku z przejściem dyrektora na emeryturę lub rentę i nabyciem przez niego uprawnień do otrzymania jednorazowej odprawy pieniężnej z tego tytułu.
Odprawa nie przysługuje, jeżeli po ustaniu stosunku pracy odwołany dyrektor powołany został na stanowisko tymczasowego kierownika przedsiębiorstwa lub przyjął obowiązki zarządcy komisarycznego bądź zarządcy przedsiębiorstwa. Odprawę wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.
Umowa z Dyrektorem (art. 40 UPP)
- Czynności prawne w zakresie stosunku pracy dyrektora przedsiębiorstwa wykonuje organ uprawniony do powołania dyrektora.
- Organ powołujący dyrektora proponuje warunki pracy i płacy osobom przystępującym do konkursu na dyrektora.
Zawieszenie Dyrektora (art. 41 UPP)
Rada pracownicza uprawniona do powołania dyrektora może go zawiesić w czynnościach na okres nie dłuższy niż
6 miesięcy, jeżeli dalsze pełnienie przez niego funkcji zagraża podstawowym interesom przedsiębiorstwa. Na okres zawieszenia rada pracownicza wyznacza tymczasowego kierownika przedsiębiorstwa.Od decyzji o zawieszeniu służy dyrektorowi oraz organowi założycielskiemu sprzeciw w trybie art. 63 UPP. Wniesienie sprzeciwu nie wstrzymuje wykonania decyzji.
W okresie zawieszenia dyrektor przedsiębiorstwa zachowuje prawo do dotychczasowego wynagrodzenia oraz inne uprawnienia wynikające ze stosunku pracy.
ZASTĘPCA DYREKTORA oraz GŁÓWNY KSIĘGOWY – powołanie i odwołanie
Zastępcę dyrektora oraz głównego księgowego powołuje i odwołuje dyrektor przedsiębiorstwa za zgodą rady pracowniczej.
Rada pracownicza może wystąpić do dyrektora przedsiębiorstwa z umotywowanym wnioskiem o odwołanie zastępcy dyrektora. Organ, który otrzymał wniosek rady pracowniczej, zobowiązany jest w ciągu dwóch tygodni uwzględnić wniosek albo przeprowadzić postępowanie wyjaśniające. Jeżeli zarzuty w toku postępowania wyjaśniającego zostaną potwierdzone, organ założycielski obowiązany jest w ciągu siedmiu dni uwzględnić wniosek. W wypadku rozbieżności stanowisk w odniesieniu do wyników postępowania wyjaśniającego rada pracownicza może zgłosić sprzeciw, który podlega rozpatrzeniu w trybie art. 63 UPP.
Zadania ogólnego zebrania:
- uchwala, na wniosek dyrektora, statut przedsiębiorstwa,
- podejmuje uchwały w sprawie podziału zysku przeznaczonego dla załogi,
- dokonuje rocznej oceny działalności rady pracowniczej przedsiębiorstwa oraz dyrektora przedsiębiorstwa,
- uchwala wieloletnie plany przedsiębiorstwa,
- uchwala, na wniosek rady pracowniczej przedsiębiorstwa, statut samorządu załogi przedsiębiorstwa.